فرخنده آشوری- شهر مردم

مصطفی آب روشن، دکترای جامعه‌شناس در حوزه آسیب های اجتماعی در گفتگو با خبرنگار شهر مردم، با بیان اینکه پدیده کودک همسری در سالهای اخیر، تغییر رویه داده است و ما با موارد جدید و پیچیده ای رو به رو هستیم، گفت: در گذشته، کودکان زیر ۱۸ سال، عموما دختر با فشار خانواده مجبور به ازدواج می شدند و با وجود مشکلات فراوان، به خاطر سنت ها و عرف این ازدواج ها ادامه می یافت، اما ما با پدیده جدیدی در کودک همسری مواجه هستیم و آن هم عشق و عاشقی های هیجانی در دوران نوجوانی و اصرار خود این کودکان به ازدواج است.

وی افزود: کودک هنوز به بلوغ فکری نرسیده و درگیر روابط دوستی و هیجانی می شود و به خانواده خود فشار می آورد تا در سن پایین با معیارهایی که کاملا اشتباه است، ازدواج کند و در این مسیر، گاهی خانواده را تهدید می کند که اقدام به خودکشی می کند تا خانواده، از موضع خود کوتاه بیایند و با خواسته او موافقت کنند، همیشه نمی توان این پدیده یا ناهنجاری اجتماعی را از سمت خانواده دانست و در مواردی حتی خانواده، چاره ای جز این انتخاب ندارد، به طور مثال در یک شهر کوچک، دختر خانواده وارد یک رابطه غیر عرف شده و بحث آبرو پیش کشیده می شود و خانواده، دختر خود را در سن کم به خانواده شوهر می فرستند تا به اصطلاح، جلوی آبروریزی را بگیرد.

این جامعه شناس، بیان کرد: ما باید به سمت راهکارهای اجتماعی برویم و جامعه را با آموزش های صحیح در سطوح مختلف، برای مقابله با این موضوع آماده کنیم، تناقضات زیاد است، یک کودک از آموزش صحیح اجتماعی برخوردار نیست و بیشتر اطلاعات خود را از فضاهای مجازی می گیرد و این اطلاعات، بدون طبقه بندی و خط کشی در دسترس است و کودک، قدرت تمیز را ندارد و دریافت های اشتباهی خواهد داشت، به طور مثال یک دختر بچه ۱۲ ساله با مقوله روابط آشنا نیست، در حال بلوغ است و سوالات جنسی بدون پاسخ مانده و خانواده و سیستم آموزشی در این زمینه، سکوت کرده‌اند و فکر می کنند اگر در مورد این موضوعات چیزی نگویند، بهتر است، بنابراین او برای پاسخ سوالاتش، خود تلاش می کند و براساس دریافت هایش که غالبا درست نیست، تصمیم گیری می کند و در این راه، آسیب دیده و بعد خود و خانواده فکر می کنند، ازدواج راه ترمیم این آسیب است، معیار تشکیل خانواده از اول، اشتباه شکل می گیرد و پایان خوبی نخواهد داشت.

آب روشن، ادامه داد: دیگر فقط کودک همسری نیست، ما علاوه بر آن، با کودکان مطلقه و کودکان مادر هم رو به رو هستیم و در تمام این موارد، همه مقصرند، خانواده، خود فرد، جامعه و قانون و غیره. باید در این زمینه به یک اجماع برسیم تا تصمیمات، ضمانت اجرایی داشته باشد، اگر این معضل حل نشود ما در آینده ای نه چندان دور، با کانون واقعی خانواده، بیگانه خواهیم بود، البته هدف ما از بیان این موضوعات، پذیرش افزایش سن ازدواج تا میانسالی نیست و آن هم معضلات و عواقب خاص خودش را دارد، هدف ما، این است که ازدواج در سن و شرایط صحیحی انجام شود تا با تشکیل خانواده فاخر، به جامعه ای فاخر و سالم دست یابیم.

وی، خاطرنشان کرد: دختران ما با شعارهای دختران موفق و مستقل، رو به رو می شوند و از سوی دیگر، می بینند عده ای با ازدواج های حتی غیر عرفی، زودتر از دختران موفق و مستقل به خواسته هایشان دست یافته اند، بنابراین عده ای روش دوم را می پذیرند و گمان می کنند راه میان‌بر را یافته اند ولی وقتی وارد آن می شوند و با ابعاد واقعی زندگی، آشنا می شوند، تازه به اشتباه خود پی می برند، باید علاوه بر قانون‌گذاران، بزرگان دین به این مسئله ورود کنند تا با حذف کودک همسری از آسیب های اجتماعی بعد از آن، پیشگیری شود.