مهدی‌آباد(کَتَس‌بِس) گمشده در غبار محرومیت، به گزارش جلال الدین عرفانی خبرنگار شهر مردم ، در کمربندی جنوبی شیراز از سمت غرب که به شرق می‌روید، کمی بالاتر از پل میانرود، با یک تابلو راهنمای رنگ و رو رفته سبز رنگ، روبرو می‌شوید که روی آن نوشته مهدی‌آباد و چند کارگر ساختمانی که در سایه درختهای اطراف ورودی لم داده و در انتظار کار هستند.

محله ای که در گذشته و حتی حال آن را به نام کَتَس‌بِس می‌شناسند، مانند خیلی از کوچه و خیابانهای شهر که نامشان تغییر کرده اما شیرازی‌ها، هنوز آن را به نام قدیم آن مینامند. حال آنکه نکته جالب اینجاست که با این نامگذاری، امروز شیراز، دو محله مهدی‌آباد دارد یکی در حاشیه جنوبی کمربندی و دیگری در قصردشت؛ اما این کجا و آن کجا؟ اما نام کَتَس‌بِس از کجا ریشه می‌گیرد و علت چیست؟ بر طبق تحقیق ما، این محل، زمینی روستایی قدیمی در کنار شیراز بوده که با گسترش شهر، امروز به یکی از محلات جنوبی شهر شیراز تبدیل شده است. اما کَتَس‌بِس واژه‌ای که در نگاه نخست، سخت ناآشنا می‌نماید و همین امر موجب گردیده است که برخی از پژوهشگران شهر شیراز نیز در پیِ چیستی و ماهیّت این واژه برآیند. بر طبق تحقیق ما و بر طبق گفته چند تن از محققان، واژه کتس‌بس از دو جزء کت و بس ترکیب شده که جزء نخست، به واژه‌ی کهن کَت در معنی کاریز و قنات است و جزء دوم با واژه‌ی اِسپست به معنای یونجه و یا محل کاشت یونجه است و بعدها به کتس‌اسپس تغییر یافت، بنابراین نام درست این محل کت–اسپست و کوتاه شده آن کت–اسپس است که در گذر زمان به نام کَتَس‌بس تبدیل شده و در نهایت نامش شد محله مهدی‌آباد. محله ای با قریب به۴۰تا ۵۰هزار نفر جمعیت و انبوهی از مشکلات. از بوی تعفن فاضلاب جوی‌ها و فاضلاب رها شده کارخانه‌های نشاسته‌سازی پشت آن گرفته تا مشکلاتی، مانند اعتیاد، فقر فرهنگی و حضور تعداد زیادی از اتباع بیگانه در آن. موضوعی که مردم این منطقه نیز در گفت وگو با خبرنگار شهر مردم، مطرح کردند و خواستار توجه مسئولین شهر به رفع مشکلات این محله شدند.

مسئول یاوران شورای محله مهدی‌آباد در این رابطه به خبرنگار ما، گفت: اینجا در گذشته یک رویا بود که حتی  سال ۶۵ آب نداشت و آب خیراتی به ما داده می‌شد که اداره آب به آن ایراد گرفت اما با تلاش و پیگیری که داشتیم اواخر سال۶۹ بخشی از آب سبزپوشان به این محل، اختصاص یافت و شبکه آب‌رسانی با کمک مردم در این محل، ایجاد شد. پنجعلی عرب، افزود: در گذشته، تمام کوچه‌های ما، خاکی بودند و مردم به ویژه در زمستان، در گل و لای بودند و تنها خیابان اصلی محله، آسفالت بود که خوشبختانه امروز کوچه خاکی نداریم اما برخی نقاط نیاز به نوسازی دارد. وی، افزود: در حال حاضر یکی از مهمترین مشکلات ما، عبور از کمربندی است که تا به حال نیز تعداد زیادی کشته داده ایم. در این زمینه سال ۹۸کلنگ تقاطع بنی‌هاشمی که محل اصلی ورود و خروج مردم است به زمین زده شد اما این پروژه، همان اول کار با آنکه چند شمع آن هم زده شده، ناتمام رها شد. این در حالی بود که این طرح، یک پروژه ملی بود.

عرب، در خصوص اجرای تقاطع در حال ساخت نواب، به عنوان راهی ایمن برای عبور مردم این محله نیز ادامه داد: راه عبور و مرور مردم محله ما، خیابان بنی‌هاشمی است. مگر می‌شود مردم برای ورود و خروج به محله یک کیلومتر بالاتر یا پایین تر بروند تا از یک تقاطع عبور کنند.

مسئول یاوران شورای محله مهدی‌آباد با اشاره به وضعیت نامناسب ورودی این محله و کم عرض بودن آن، گفت: یکی دیگر از مشکلات اصلی ما عرض کم خیابان امین، به عنوان خیابان اصلی محله است که در برخی نقاط عرض آن خیلی کم می‌شود.

وی، تصریح کرد: مشکل دیگر ما زمینهایی است که در طرح تفصیلی، با کاربری خاص، مثل آموزشی، دیده شده اما هنوز اجرا نشده که درخواست داشتیم به ویژه برای زمینهای آموزشی که آموزش و پرورش برای ساخت آنها اقدام نکرده یا زمین آزاد شود یا تا زمان اجرای پروژه حداقل بشود از این زمینها، برای نیازهای فرهنگی و ورزشی استفاده شود.

مسئول یاوران شورای محله مهدی‌آباد، در خصوص حضور تعداد زیادی از اتباع بیگانه در این محل نیز گفت: در حال حاضر، تعداد زیادی از آنها در این محل، ساکن هستند. بسیاری از هم محله‌ای‌های ما خانه‌های خود را به آنها، اجاره داده و رفته‌اند به طوری که حدود نیمی از جمعیت این محله را تشکیل می‌دهند و به قول یکی از هم محله‌ای‌ها، دیر بجنبیم دیگر به محله، راهمان نمی‌دهند. یکی از ساکنین این محله نیز با اشاره به بوی فاضلاب رها شده دو کارخانه نشاسته‌سازی در رودخانه چنار راهدار در شهرک سامان، به عنوان یکی دیگر از مشکلات مردم این محله، گفت: چند وقت قبل با حضور مسئولین قضایی و شورا، قرار بود که این کارخانه‌ها نسبت به ایجاد تصفیه‌خانه فاضلاب، اقدام کنند اما تاکنون این کار را انجام نداده اند و بوی یکی دیگر از ساکنان این محله نیز که در حال تعمیر دوچرخه فرزندش بود زمانی که فهمید خبرنگار هستیم با دستپاچگی، گفت: ما هیچ مشکلی نداریم و همه چیز خوب است.

*سالن ورزشی به نام مردم محروم مهدی‌آباد به کام آنهایی که پول می‌دهند

مسعود داوودی، یکی از فعالان حوزه ورزش این محله نیز اظهار داشت: متاسفانه در حالی که یک سالن ورزشی در این محله، به نام مردم محروم ایجاد شده و قرار بود به صورت رایگان در اختیار جوانان این محله باشد اما امروز برای هر سانس یک ونیم ساعته، مبلغ ۲۵۰هزارتومان از ما پول می‌گیرند و بیشتر به ساکنان دیگر محلات، اجاره داده می‌شود و در واقع به نام مهدی‌آباد و به کام دیگران است.

وی، تصریح کرد: البته در برخی موارد هم با هزار منت و التماس، شاید ۵۰ درصد تخفیف بدهند و حتی وسایل سرمایشی را به بهانه بالا رفتن هزینه برق، خاموش می‌کنند، بعد هم می‌نشینند و می‌گویند ما به مناطق محروم رسیدگی کردیم.

*فقط، یک خط اتوبوس داریم

محمدی، یکی دیگر از اهالی مهدی آباد نیز گفت: ما اینجا، فقط یک خط اتوبوس داریم اگر مسیر دیگر محله، باز شود، می‌توانیم دو خط اتوبوس داشته باشیم و از طرفی با توجه به مشکلات خیابان امین، اگر وسط خیابان با تک لبه جدا شود بسیاری از مشکلات رفع و آمد هم حل می شود. وی از خرید و فروش مواد مخدر و وجود برخی افراد در این زمینه به عنوان دیگر مشکل این محل، یاد کرد و افزود: یکی دیگر از مشکلات ما، تامین نان مورد نیاز است چرا که ما نانوایی داریم اما سهمیه آرد آنها، کفاف نان مورد نیاز مردم محل را نمی‌دهد.

*به داد مردم مهدی آباد برسید

عضو یاوران شورای محله مهدی‌آباد نیز گفت: یکی از مشکلات محله، کمبود فضاهای فرهنگی، آموزشی، ورزشی و رفاهی است. ما، اینجا دو مسجد داریم که با تمام توان خود در حال کار هستند اما پاسخگوی نیازها نیستند.

حسین سلیمی، با اشاره به ضعف خدمات‌دهی به ویژه در حوزه فرهنگی و اجتماعی، افزود: در حوزه فرهنگی، هیچکس کار نمی‌کند. ما یک خانه محله داریم که ۴سال است درب آن، بسته است و حتی به شهرداری گفتیم اجازه بدهید با خرج خودمان، آن را راه اندازی کنیم، اما ندادند و از طرفی شهرداری هم می‌گوید خانه محله دارید پس دیگر فرهنگسرا نمی‌خواهید. وی، افزود: از طرفی، یک سالن ورزشی هم ساختند که به نام محله ما و به کام کسانی است که بتوانند پول کرایه سانسی ۲۵۰هزار تومانی آن را بدهند در حالی که قرار بود برای مردم محروم این منطقه، رایگان باشد و فقط دلشان خوش است که ماهیانه ۶۰میلیون تومان از این سالن ورزشی، درآمد دارند.

*نوجوانان ما جلو چشممان به دام اعتیاد می‌افتند

سلیمی، اظهار داشت: نبود چنین امکاناتی، باعث شده که دختران و پسران نوجوان و جوان ما، در کوچه پس کوچه ها رها شوند و به سمت فساد بروند. امروز، نوجوانان ما جلوی چشممان دارند به دام اعتیاد می‌افتند و کاری نمی‌توانیم بکنیم، سن اعتیاد و آسیبهای اجتماعی، بسیار پایین آمده است.این فعال فرهنگی، گفت: مهدی‌آباد، آمریکا نیست به دادمان برسید. امروز، حتی خیرین هم می‌روند در بالای شهر کار می‌کنند در حالی که ما یک خیریه در محل داریم که۶۰۰خانواده را تحت پوشش دارد اما نمی‌تواند به همه آنها رسیدگی کند. باید خیرین کمک کنند. این در حالی است که نه خیرین پای کار می آیند و  نه شهرداری.

وی، تصریح کرد: امروز سر هر کوچه محله، چند بچه ده-دوازده ساله حضور دارند که مواد مخدر، دستشان است و برای موادفروشهای خورد، کار می‌کنند و دختران هم مشکلات خاص خود را دارند و من بارها در جلسات، داد زدم و کمک خواستم اما حتی میکروفن را هم از دستم گرفتند. عضو یاوران شورای محله مهدی‌آباد، گفت: مشکل دیگر ما، نبود مدرسه است به طوری که ۵۰ درصد دانش‌آموزان ما، به مدارس خارج از محله می‌روند و در حالی که ما، زمین کاربری آموزشی داریم ولی مجوز برای ساخت نمی‌دهند و نبود فضاهای مناسب آموزشی، باعث شده تا فرزندان ما، نتوانند رتبه‌ها و رشته‌های  خوب دانشگاه را کسب کنند چون پولی هم برای رفتن به کلاسهای فوق برنامه ندارند.

*بانوان مهدی آباد محروم از داشتن یک فضای تفریحی مناسب

خانم برزگر، یکی از ساکنان این منطقه هم گفت: یکی از مشکلات ما، عدم وجود راه دسترسی به کوچه پشت مسجدی است که سالها قبل در این محله، ساخته شده و مالکان زمینهای پشت آن، نمی‌توانند در زمین‌هایشان، ساخت و ساز انجام دهند که این اجحاف به آنها است. وی، افزود: این در حالی است که دو خیر نیز ۲۰۰متر زمین را کنار مسجد اهدا کرده اند تا مسجد اجازه دهد که مسیر، باز شود اما هنوز این اتفاق نیافتاده است. ما حتی پیشنهاد کردیم شهرداری، این زمینها را تملک کند و تبدیل به یک پارک محله‌ای کند که هم مشکل مسجد، حل شود و هم مشکل مالکان، برطرف شود.

برزگر، گفت: یکی دیگر از مشکلات ما به ویژه بانوان، نبود محلی مناسب برای تفریح است مانند باغ بانوان. این در حالی است که اینجا فقط یک پارک دارد که کفاف این جمعیت را نمی‌دهد، که البته آن هم به دلیل حضور برخی افراد، برای حضور بانوان مناسب نیست و نیازمند ایجاد پارک و فضای سبز عمومی هستیم. یکی دیگر از اهالی این محله نیز در گفت وگو با خبرنگار ما، گفت: نبود روشنایی مناسب در برخی کوچه های محله، از جمله مشکلات ماست به طوری که گاه آنقدر، تاریک می‌شود که ما باید برای آوردن فرزندان خود، شبها فاصله زیادی تا سرکوچه را طی کنیم. وی، افزود: یکی دیگر از مشکلات ما نیز آسفالت نامناسب و برخی چاله هایی است که در کوچه ها وجود دارد و در زمستان، مشکل ایجاد می‌کند و در کنار آن جوی‌های آب به ویژه خیابان امین، پر از شیشه و زباله است، البته خوشبختانه مدتی است شهرداری، در حال کاشی فرش پیاده‌روها است که امیدواریم کنار آن، تعدادی سطل زباله هم تعبیه کنند تا برخی، زباله های خود را در جوی آب نیاندازند.

*در انتظار پاسخ مسئولان

از محله مهدی آباد در حالی خارج می‌شویم که امیدواریم مسئولان شهرداری منطقه۹، معاونت فرهنگی شهرداری شیراز، دادگستری، اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی، نیروی انتظامی، شرکت توزیع برق و سایر بخشهایی که متولی رفع هر کدام از مشکلات مطرح شده، توسط ساکنان این محله هستند به این موارد پاسخ گفته و روزنامه شهر مردم نیز آمادگی دارد تا پاسخ دستگاههای مربوط را در همین صفحه و در کنار گزارش محله بعدی، چاپ و به اهالی محله اطلاع دهد.